Rozpoznanie SM jest złożonym procesem obejmującym kilka etapów. Proces diagnostyczny składa się ze szczegółowej historii wszystkich zmian neurologicznych dostarczonych przez pacjenta, badania neurologicznego przeprowadzonego przez neurologa lub specjalistę stwardnienia rozsianego, badania za pomocą rezonansu magnetycznego (MRI) i badania krwi.
Nie ma jednej metody diagnostycznej, badania krwi ani obrazu MRI, który ustaliłby lub zakwestionował ostateczną diagnozę. Podczas gdy badania MRI pozwalają nam na wcześniejsze zdiagnozowanie pacjentów, diagnoza nigdy nie jest podejmowana na podstawie samych zmian MRI.
Historia pacjenta
Proces diagnostyczny rozpoczyna się od szczegółowego raportu wszystkich zdarzeń neurologicznych, które miały miejsce w przeszłości. Pacjenci proszeni są o dostarczenie historii chronologicznej, poczynając od najwcześniejszego wydarzenia, opisując dokładne zmiany, które odczuwali. Objawy muszą trwać co najmniej 24 godziny, aby uznać je za aktywność SM.
Ważne dodatkowe szczegóły każdego objawu obejmują rodzaj wystąpienia (nagły lub stopniowy), rodzaj poprawy (całkowity lub częściowy) i czas trwania zdarzenia w dniach lub tygodniach. Ustalenie schematu aktywności choroby i okresów odpoczynku (nawrotów i remisji) lub stopniowego pogarszania (progresji) może być zakończone jedynie przez dokładne opisanie szczegółowej historii.
Egzamin neurologiczny
Badanie neurologiczne przekłada objawy pacjentów na obiektywne wyniki zmienionej funkcji. Jest to kluczowy element diagnozy i wymaga współpracy i wysiłku pacjentów. Ten egzamin sprawdza różne części układu nerwowego: wzrok, siłę i funkcję różnych mięśni twarzy, siłę i funkcję wszystkich czterech kończyn (w tym delikatne ruchy motoryczne) i zdolność odczuwania różnych wrażeń, takich jak światło lub ostry dotyk, temperatura i pozycja palców u rąk i nóg.
Równowaga jest zwykle testowana przez wykonywanie różnych zadań chodzenia (tj. Chodzenie po linii prostej z dotykaniem palców i pięty). Zdolność chodzenia sprawdza się, wykonując 25-metrowy spacer, a także chodzenie na piętach i stopach.
Testy obrazowania
Testy obrazowe wykorzystujące MRI pozwalają nam na szybsze i dokładniejsze diagnozowanie SM. Najnowsze kryteria diagnostyczne dla MS obejmują MRI jako kluczową część procesu diagnostycznego.
MRI wykorzystuje duże pola magnetyczne i fale radiowe, aby uzyskać szczegółowy obraz mózgu i rdzenia kręgowego pacjenta. Jest to zabieg bezbolesny, ale nie wymaga absolutnie żadnego ruchu. Znany jest również z dość głośnych dźwięków wytwarzanych przez urządzenie, ale zwykle są dostępne słuchawki redukujące hałas i muzyka. Testy obrazowania dla MS trwają od jednej do dwóch godzin.
MRI wytwarza obrazy mózgu i rdzenia kręgowego, w których zmiany chorobowe pojawiają się jako białe plamki. Ponieważ wiele różnych chorób może powodować zmiany w mózgu, tylko uszkodzenia o pewnych rozmiarach, kształtach i pozycjach są uważane za spowodowane przez stwardnienie rozsiane.
Kontrastowy barwnik pomaga odkryć aktywne lub nowe zmiany. Aktywnie zapalne zmiany MS są w stanie wchłonąć barwnik i wydają się świecić na MRI. Wzmocnienie może trwać do trzech miesięcy, po czym zapalenie ustąpi, a zmiana tworzy blizny, która jest nadal widoczna na MRI.
Spinal Tap
Nakłucie lędźwiowe jest inną procedurą stosowaną w procesie diagnostycznym, choć teraz z nieco mniejszą częstotliwością ze względu na preferencje MRI. Próbki kręgosłupa pobierają płyn mózgowo-rdzeniowy, płyn obecny w komorach mózgowych i kanale rdzenia kręgowego. W szczególności w SM obecność specjalnych markerów przeciwciał zwanych prążkami oligoklonalnymi jest wskaźnikiem stanu zapalnego w mózgu i rdzeniu kręgowym.
Rdzeń kręgowy to niewielka inwazyjna procedura ściśle przypominająca znieczulenie zewnątrzoponowe stosowane podczas porodu. Pacjent umieszcza się w pozycji siedzącej lub leżącej z brodą jak najbliżej klatki piersiowej. Pozwala to na przestrzeń pomiędzy kościami w plecach, aby otworzyć się na umieszczenie igły. Po znieczuleniu obszaru za pomocą miejscowego znieczulenia, umieszcza się igłę rdzeniową i pobiera się próbkę płynu. Pozostanie w bezruchu i utrzymanie prawidłowej pozycji jest kluczowe dla skutecznego nakłucia kręgosłupa.
Po zabiegu zwykle obserwuje się pacjentów przez krótki czas, aby upewnić się, że nie ma dalszych powikłań. Łagodny ból pleców i ból głowy mogą wystąpić po nakłuciu lędźwiowym. Ból głowy pojawia się zwykle podczas siedzenia lub stania i ustępuje szybko po leżeniu. Jest to spowodowane chwilową zmianą ciśnienia po usunięciu płynu mózgowo-rdzeniowego. Jest niewygodny, ale nie jest niebezpieczny i zwykle ustępuje po kilku dniach odpoczynku. Napoje kofeinowe są zalecane w celu złagodzenia bólu głowy po dotknięciu.
Testy krwi
Jak wspomniano wcześniej, nie ma badań krwi stosowanych specjalnie w celu ustalenia diagnozy stwardnienia rozsianego. Testy krwi rutynowo stosowane są wykonywane w celu przetestowania i wykluczenia chorób, które mogą naśladować MS i powodować podobne objawy i zmiany w MRI. Powszechnie wykonywane badania krwi obejmują testy czynności tarczycy, pomiar poziomów witaminy B12 i kwasu foliowego, jak również testy na choroby reumatyczne, takie jak toczeń, zespół Sjogrena i inne.
Poziom witaminy D jest również powszechnie testowany przez większość neurologów MS, jeśli nie wszystkich. Obecna praktyka polega na testowaniu poziomów i stosowaniu suplementów w celu utrzymania normalnych do wysokich poziomów witaminy D.
