Rozwój poznawczy, definiowany jako rozwój inteligencji, świadoma myśl i zdolność rozwiązywania problemów, rozpoczyna się w dzieciństwie i trwa przez całe dorosłe życie. Genetycznie niemowlęta rodzą się z określonym schematem poznawczym, ale to właśnie widoki i dźwięki doświadczenia pomagają im osiągnąć swój konkretny potencjał genetyczny. Wzrost mózgu jest zapalany i pojawia się, gdy zmysły są stymulowane. Od urodzenia do około 8 roku życia młody mózg jest szczególnie przygotowany do uczenia się i tworzenia połączeń. Środowisko uczenia się, wypełnione miłością i ciepłem lub stresem i konfliktem, wpływa również na rozwój poznawczy.
Plastyczność
Mózg niemowlęcia rodzi się z niezliczoną ilością narzędzi do jego dyspozycji, ale cennymi informacjami. Potrafi płakać i jeść, spać i zachować czujność. Choć jest malutki, musi zmierzyć się ze światem wiedzy, który trzeba zdobyć dzięki doświadczeniu. Ta siła elastyczności, określana przez neuronaukowców jako "plastyczność", daje każdemu dziecku dar możliwości. Plastyczność może być błogosławieństwem, przekleństwem lub gdzieś pomiędzy, w zależności od okoliczności dziecka. Biorąc pod uwagę życie pełne wzbogacających doświadczeń, które pobudzają wszystkie zmysły, dziecko ma zdolność osiągnięcia pełnego potencjału. Życie bez niezbędnej stymulacji do szybkiego wzrostu neuronów może hamować wzrost poznawczy i rozwojowy.
Wzruszenie religijne
Rozwój poznawczy zależy od stymulacji zapewnianej przez zmysły. Kiedy uaktywnia się którykolwiek z pięciu zmysłów - dotyk, wzrok, dźwięk, smak lub zapach - aktywność elektryczna zachodzi w mózgu. Każde doświadczenie zmysłowe pobudza obwody neuronalne, tworząc w ten sposób silniejsze połączenie. Uczenie się następuje, gdy obwody neuronowe są wzmacniane przez powtarzanie. Z czasem inne obwody neuronalne stają się nieaktywne z powodu braku użycia. Te nieaktywne obwody często znikają w procesie zwanym "przycinaniem". Przycinanie usprawnia przetwarzanie neuronów, pozwalając na wydajniejsze działanie mocniejszych obwodów. To dzięki przycinaniu dzieci mogą doskonalić chodzenie, mówienie i inne umiejętności.
.
Relacje
Być może najważniejszym i często pomijanym aspektem rozwoju poznawczego jest jakość ludzkich relacji. Od dzieciństwa dziecko uczy się, aby uzyskać to, czego potrzebuje poprzez działania komunikacyjne. Szybkość i jakość ludzkiej odpowiedzi usprawnia komunikację. Kochający dotyk, szybka reakcja i pozytywne werbalne sprzężenie zwrotne pobudzają prymitywne ścieżki nerwowe. Akt opisywania twoich działań, objaśniania szczegółów świata i poświęcania czasu na pokazanie, smak, odczuwanie, węch i słuchanie tego, co cię otacza, dostarcza wielu informacji dziecku. Te wczesne formy komunikacji tworzą zdrowe więzi społeczne i rusztowania niezbędne do wspierania werbalnego pozyskiwania i kontroli emocji, które są kluczowymi graczami w rozwoju poznawczym.
Nadużycie i zaniedbanie
Dzieciństwo pozbawione czuciowej stymulacji zapewnia niewiele dla mózgu do pracy. Nadużycie i nadmierny stres powodują podobne deficyty poprzez umieszczanie takiego popytu na przetrwaniu, że zostało niewiele czasu i energii na poświęcenie się rozwojowi intelektualnemu. W sytuacjach ekstremalnych, gdzie deprywacja jest znacząca, rozmiar mózgu staje się fizycznie skurczony. Długotrwałe skutki nadużywania i zaniedbywania obejmują obniżone funkcje mózgu, lęki i zaburzenia paniki, a także dysfunkcje uwagi i pamięci.
